Reflü Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Reflü günümüzde sıkça karşılaşılan bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Bu yazıda reflünün ne olduğunu, belirtilerini, nedenlerini, korunma yollarını, tedavi yöntemlerini ve özellikle bebeklerde görülen reflü için yapılması gerekenleri ele alacağız.
Reflü Nedir?
Özellikle mide rahatsızlığı yaşayan bireyler, reflü nedir, sorusunu sormaktadır. Genel olarak reflü, sindirim sistemi rahatsızlıklarından biridir ve mide asidinin yemek borusuna geri kaçması durumunu ifade eder. Normalde, mide kapakçığı adı verilen kas, yemek borusunu mideden ayırarak mide içeriğinin geri kaçmasını önler. Ancak bazı durumlarda bu kapakçık zayıflayabilir veya gevşeyebilir, bu da mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasına yol açar.
Bu durum, yemek borusunun iç yüzeyini tahriş ederek mide yanması, göğüs ağrısı ve diğer semptomlara neden olabilir. Genellikle yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarıyla yakından ilişkilidir ve uygun tedaviyle kontrol altına alınabilir.
Reflü Belirtileri Nelerdir?
- Mide Yanması: Özellikle göğüs kemiğinin arkasında, bazen boğazda hissedilen acı ve yanma hissi. Yemek yedikten sonra veya yatarken daha belirgin hale gelebilir.
- Göğüs Ağrısı: Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması nedeniyle göğüs kafesinde rahatsızlık veya baskı hissi. Bazı durumlarda kalp krizi ile karıştırılabilir, bu yüzden ciddi ağrılar için doktora başvurulmalıdır.
- Yutma Güçlüğü: Yemek borusundaki tahriş nedeniyle yutma sırasında zorlanma veya engellenme hissi.
- Boğazda Yanma veya Asit Tadı: Boğazda yanma, asit tadı veya ekşi tat hissi.
- Ağızda Kötü Tat: Sürekli olarak ağızda ekşi veya metalik tat hissi.
- Öksürük: Reflü nedeniyle boğazda tahriş oluşabilir, bu da öksürüğe neden olabilir. Özellikle gece daha belirgin olabilir.
- Boğaz Tahrişi: Mide içeriğinin yemek borusuna kaçması sonucu boğazın tahriş olması. Kronik boğaz ağrısı veya kuru öksürüğe neden olabilir.
- Mide Bulantısı ve Kusma: Bazı insanlar reflü ile birlikte mide bulantısı ve hatta kusma yaşayabilirler.
- Aşırı Tükürük Salgısı: Reflü nedeniyle aşırı tükürük salgısı olabilir.
Reflü Neden Olur?
Bu rahatsızlık genellikle mide kapakçığının zayıflaması veya gevşemesi sonucunda ortaya çıkar. Ancak, reflüye yol açabilecek bir dizi faktör bulunmaktadır. Reflü neden olur, sorusunun yanıtı genel olarak aşağıdaki gibidir:
- Mide Kapakçığının Zayıflaması veya Gevşemesi: Normalde mide kapakçığı mide ile yemek borusu arasında bir bariyer oluşturarak mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasını önler. Ancak bu kapakçık zayıflarsa veya gevşerse, mide asidi yemek borusuna kaçabilir.
- Fizyolojik Faktörler: Bazı kişilerin mide kapakçığı doğuştan daha zayıf olabilir, bu da reflü riskini artırabilir.
- Aşırı Kilolu veya Obezite: Aşırı kilo, mide basıncını artırarak mide asidinin yemek borusuna geri kaçma riskini artırabilir.
- Hamilelik: Hamilelik sırasında, artan hormonal değişiklikler ve büyüyen rahim, mide kapakçığının baskı altında kalmasına ve reflü riskinin artmasına neden olabilir.
- Beslenme Alışkanlıkları: Aşırı yağlı, baharatlı veya asidik yiyeceklerin tüketilmesi, mide asidinin artmasına ve reflü riskinin artmasına neden olabilir.
- Yatarken Hemen Yemek Yeme: Yatarken hemen yemek yemek, mide asidinin yemek borusuna kaçma riskini artırabilir.
- Sigaraya İçmek ve Alkol Tüketimi: Sigara içmek ve alkol tüketimi, mide kapakçığının zayıflamasına ve mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasına yol açabilir.
- Belirli İlaçlar: Bazı ilaçlar (örneğin, aspirin gibi nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar) mide asidinin üretimini artırabilir veya mide kapakçığının zayıflamasına neden olabilir.
Reflüden Korunmak için Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Beslenme Alışkanlıkları: Asidik, baharatlı, yağlı ve aşırı miktarda tüketilen yiyecekler reflü semptomlarını artırabilir. Bu tür yiyeceklerden kaçınmak veya tüketimini azaltmak, reflü riskini azaltabilir.
- Porsiyon Kontrolü: Büyük öğünler yemek, mide basıncını artırarak reflü riskini artırabilir. Daha küçük porsiyonlar halinde yemek yemek, sindirim sürecini kolaylaştırabilir.
- Yemek Saatlerini Düzenleme: Yatmadan hemen önce yemek yemek, mide asidinin yemek borusuna geri kaçma riskini artırabilir. Yemekten sonra en az 2-3 saat beklemek, reflü semptomlarını önlemeye yardımcı olabilir.
- Reflü Yastığı Kullanımı: Yatarken başın yükseltilmesi, mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasını önleyebilir. Reflü yastığı kullanımı reflü semptomlarını azaltabilir fakat bu tek başına bir çözüm olmayabilir. En doğru bilgiyi doktorunuzdan almanız önemlidir.
- Kilo Kontrolü: Aşırı kilo veya obezite, mide basıncını artırarak reflü riskini artırabilir. Sağlıklı bir kilo korumak, reflüden korunmaya yardımcı olabilir.
Reflü Tedavisi Nasıl Yapılır?
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, porsiyon kontrolü, yatarken başın yükseltilmesi gibi yaşam tarzı değişiklikleri, reflü semptomlarını azaltabilir.
- Medikal Tedavi: Doktorunuzun önerdiği antiasit ilaçlar, proton pompası inhibitörleri (PPI'lar) gibi ilaçlar mide asidini azaltarak ve mide kapakçığını güçlendirerek reflü semptomlarını kontrol altına alabilir.
- Cerrahi Müdahale: Nadir durumlarda, ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmayabilir ve cerrahi müdahale gerekebilir.
Bebek Reflüsü İçin Neler Yapılabilir?
- Dik Pozisyonda Beslenme: Bebeklerin beslenirken dik pozisyonda tutulmaları, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasını önleyebilir. Bu, beslenme sırasında oluşabilecek reflü semptomlarını azaltabilir.
- Küçük ve Sık Beslenme: Büyük miktarlarda yemek yemek, mide basıncını artırarak reflü riskini artırabilir. Bu nedenle, bebeklerin daha küçük porsiyonlar halinde ve daha sık beslenmeleri önemlidir.
- Yatarken Başın Yükseltilmesi: Bebeklerin yatarken başlarının hafifçe yükseltilmesi, mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasını önleyebilir. Bu, uyku sırasında oluşabilecek reflü semptomlarını azaltabilir.
- Beslenme Sonrası Bekleme: Bebeklerin yatmadan önce beslenmekten hemen sonra beklemeleri önemlidir. Yatmadan en az 30 dakika önce beslenme sonlandırılmalıdır.
- Anne Sütü ile Beslenme: Anne sütü, bebekler için en uygun besindir ve bebeklerin anne sütü ile beslenmesi, reflü semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.